Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Vitaminler Nelerdir?

Güçlü bir bağışıklık sistemi, vücudun soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonlara karşı savunmasını destekler. Ayrıca yaraların daha çabuk iyileşmesi ve vücudun enerji seviyesinin yüksek tutulmasına yardımcı olabilir. Antikorlar, beyaz kan hücreleri, lenf düğümleri, dokular ve organlar vücudun bağışıklık sistemini oluşturur. Bazı hastalıklar ve hastalık yapıcı mikroorganizmalar ile kimyasal ajanlar bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olan faktörler hakkında ayrıntılı bilgilere “Bağışıklık sistemi neden zayıflar?” yazımızdan ulaşabilirsiniz. Bağışıklık sistemini etkileyen bir diğer faktör de strestir. Stres ile bağışıklık sistemi arasındaki ilişki hakkında daha detaylı bilgiler için “Stres ve bağışıklık sistemi” yazımızı inceleyebilirsiniz.

Beyaz kan hücreleri, antikorlar ve organlar ve lenf düğümleri dahil diğer bileşenler, vücudun bağışıklık sistemini oluşturur. Yeterli ve dengeli bir diyet ile vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besin öğeleri ile vitamin, mineral ve antioksidan bileşenleri sağlayabilir, beslenme programına bağışıklık güçlendiren vitaminler ekleyerek bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına katkıda bulunabilirsiniz. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için yapılması gerekenler hakkında daha detaylı bilgiler için “Bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir? ” yazımızı inceleyebilirsiniz. Bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler için okumaya devam edin…

Bağışıklık Güçlendiren Vitaminler Nelerdir?

Bağışıklık sistemi, vücudun doğal savunma mekanizmasıdır. Bir kişinin beslenme durumu, bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesinde önemli rol oynar. Mikro besinler olarak bilinen vitamin ve minerallerin yetersiz tüketimi vücudun doğuştan gelen bağışıklık tepkilerini destekleme yeteneğinde azalma yaratabilir. Yapılan çalışmalar, bağışıklık fonksiyonlarını güçlendirmek için bazı vitaminlerin diğer vitaminlere oranla daha önemli olduğunu gösterir. Bu vitaminler besinler ile doğal şekilde alınabildiği gibi bağışıklık güçlendirici vitamin takviyeleri şeklinde de tüketilebilir.³ İşte, sizler için derlediğimiz bağışıklık sistemi güçlendirici vitaminler listesi…

C Vitamini

C vitamini, bağışıklık güçlendiren vitaminler dendiğinde akla ilk gelen vitaminlerin başında yer alır. Güçlü antioksidan özelliklere sahip olan C vitamini, serbest radikallerin bağışıklık hücrelerine verdiği hasarın önlenmesini destekler. Aynı zamanda vücudu iltihaplanmaya neden olan toksinlerden korumaya yardımcı olur. Vücut tarafından sentezlenmediği için düzenli olarak her gün C vitamini içeren turunçgiller, kivi, çilek gibi meyveler ve taze biber, maydanoz, brokoli gibi sebzelerin tüketilmesi önerilir.^1,4

B6 vitamini

B6 vitamini de bağışıklığı güçlendiren vitaminler arasında yer alır. Bağışıklık sistemindeki biyokimyasal reaksiyonların düzenlenmesinde önemli rol oynayan B6 vitamini, toksinler ve hastalık yapıcı mikroorganizmalarla mücadele eden beyaz kan hücreleri ve T hücrelerinin sentezinde görevlidir. Kuru baklagiller, dana eti, karaciğer, somon balığı, tavuk eti, hindi, bulgur ve beyaz peynir gibi besinler B vitamininden zengindir. Diyetinize bağışıklık güçlendirici vitaminler ekleyerek genel sağlık durumunun korunmasına yardımcı olabilirsiniz.^1,4

E Vitamini

Tıpkı C vitamini gibi güçlü antioksidan özellikleri ile ön plana çıkan E vitamini, vücuttaki yaklaşık 200 biyokimyasal reaksiyonun önemli bir parçasıdır. Serbest radikallerin vücut hücrelerine hasar vermesini engelleyerek bağışıklık sistemi fonksiyonlarının yerine getirilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda bağışıklık sisteminde yer alan T hücrelerinin yüksek performansta çalışmasını destekler. Ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar, ayçiçeği, buğday tohumu yağı, ıspanak, kivi, domates, mango ve soya fasulyesi gibi E vitaminden zengin besinleri diyetinize ekleyerek bağışıklığın güçlenmesine katkıda bulunabilirsiniz.^1,4

A Vitamini

Göz sağlığının korunmasında önemli rol oynayan A vitamini vücudun enfeksiyonlarla mücadelesini destekleyen ve bağışıklık sistemini güçlendiren vitamin çeşitleri arasında yer alır. Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olan A vitamini bitkilerde karotenoid formundadır. Karotenoid; havuç, kabak, kavun, yeşil yapraklı sebzeler ile vücuda alınır ve A vitaminine dönüştürülür. Ayrıca et, balık, süt ve süt ürünleri A vitamininden zengin besinlerdir.⁴

D Vitamini

D vitamini bağışıklık sistemi için en önemli vitaminlerden biridir. Vücut tarafından güneş ışınları aracılığı ile cilt üzerinden sentezlenebilir. Somon, ton, sardalye gibi balık çeşitleri de D vitamininden zengindir. Kemik ve diş gelişiminde önemli rol oynayan kalsiyum ve fosforun vücut tarafından emilimini düzenler. D vitamini yetersizliği çocuklarda kemik deformitelerine, büyüme ve gelişme geriliğine yol açabilir. Çoçuklarda bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler arasında yer alan D vitamini, enfeksiyonlara karşı vücudun mücadele etme yeteneğini artırabilir.^4,5

Bağışıklığı Güçlendiren Vitaminler Vücutta Depolanır mı?

Vitaminler suda eriyen ve yağda eriyen vitaminler olmak üzere temelde iki gruba ayrılır. Suda eriyen vitaminler, idrar ya da ter ile dışarı atılırken yağda eriyen vitaminler vücutta depolanabilir. Bu bilginin ışığı altında bağışıklığı güçlendiren vitaminler ve vücutta depolanma durumlarını inceleyelim:

• C Vitamini: C vitamini suda eriyen bir vitamindir ve vücut tarafından depolamaz. Bu nedenle vücudun ihtiyaç duyduğu C vitamini miktarı besinler ya da takviyeler yoluyla günlük olarak alınmalıdır.⁶

• B6 vitamini: Tıpkı C vitamini gibi B6 vitamini de suda eriyen bir vitamindir ve vücut tarafından depolanamaz. Vücudun ihtiyaç duyduğu miktardan fazlası idrar yoluyla dışarı atılır. Bu nedenle B6 vitamini ihtiyacının günlük olarak karşılanması önemlidir.⁷

• E vitamini: Yağda eriyen bir vitamin olan E vitamini karaciğer ve yağ dokularında depolanabilir.⁸

• A vitamini: Yağda eriyen bir vitamin olan A vitamini karaciğerde depolanabilir. İhtiyacın üzerinde A vitamini tüketilmesi dokularda birikerek toksik etki yaratabilir.⁹

• D vitamini: yağda eriyen bir vitamindir ve vücudun yağ dokusunda depolanır. Günlük D vitamini dozu yeterli olmadığında vücut depolanan D vitaminini kullanır.¹⁰

Bağışıklık Güçlendirici Vitaminler Ne Kadar Alınır?

Bağışıklık güçlendirici her bir vitamin; yaş, cinsiyet ve sağlık durumuna göre farklı miktarlarda vücuda alınır. Buna göre:

C vitaminin günlük alınması gereken miktar

• Yetişkin bir erkeğin günlük C vitamini ihtiyacı 90 miligram,

• Yetişkin bir kadının günlük C vitamini ihtiyacı 75 miligram,

• Hamile kadınların günlük C vitamini ihtiyacı 120 miligramdır.¹¹

B6 vitaminin günlük alınması gereken miktar:

• 0-6 ay bebeklerin günlük B6 vitamini ihtiyacı 0.1 mg

• 7-12 ay günlük B6 vitamini ihtiyacı 0.3 mg

• 1-3 yaş çocukların günlük B6 vitamini ihtiyacı 0.5

• 4-8 yaş arası çocukların günlük B6 vitamini ihtiyacı 0.6 mg

• 9-13 yaş arası çocukların günlük B6 vitamini ihtiyacı 1 mg

• 14-18 yaş arası genç erkeklerin günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.3 mg

• 14-18 yaş arası genç kızların günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.2 mg

• 19-50 yaş arası yetişkinlerin günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.3 mg

• 51 yaş üstü erkeklerin günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.7 mg

• 51 yaş üstü kadınların günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.5 mg

• Hamile kadınların günlük B6 vitamini ihtiyacı 1.9 mg

• Emziren kadınların günlük B6 vitamini ihtiyacı 2 mg.¹²

E vitaminin günlük alınması gereken miktar:

• Yetişkin bir bireyin günlük E vitamini ihtiyacı 15 miligram

• Hamile ve emziren kadınların günlük E vitamini ihtiyacı 19 mg.¹³

A vitaminin günlük alınması gereken miktar:

• 19 yaş üstü yetişkin bir erkeğin günlük A vitamini ihtiyacı 900 mcg

• 19 yaş üstü yetişkin bir kadının günlük A vitamini ihtiyacı 700 mcg.¹⁴

D vitaminin günlük alınması gereken miktar:

• 0-12 ay bebeklerin günlük D vitamini ihtiyacı 10 mcg

• 1-13 yaş arası çocukların günlük D vitamini ihtiyacı 15 mcg

• 14-70 yaş arası kişilerin günlük D vitamini ihtiyacı 15 mcg

• 70 yaş üstü yaşlıların günlük D vitamini ihtiyacı 20 mcg.¹⁵

Bağışıklık Güçlendirici Takviyeler Kimler İçin Uygundur?

Yeterli ve dengeli bir diyeti takip etmek, düzenli fiziksel aktivite yapmak, stresten uzak durmak ve sağlığa zararlı sigara, alkol gibi maddelerden kaçınmak; bağışıklığı güçlendirmenin en temel yoludur. Ancak iş hayatının yoğunluğu nedeniyle beslenmeye gerekli özenin gösterilememesi ve fiziksel aktiviteye zaman ayıramama gibi durumlar bağışıklığın zayıflamasına neden olabilir. Bu durumda bağışıklık sistemini güçlendirme vitamin takviyelerle sağlanabilir. Bağışıklık güçlendiren vitaminler aşağıdaki kişiler için uygun olabilir:

• Sigara ya da alkol tüketenler,

• Düşük kalorili diyet uygulayanlar,

• Yaşlılar, (özellikle kronik hastalığı olanlar)

• Vejetaryen ya da vegan beslenenler,

• Gıda alerjisi olanlar,

• Çölyak, kistik fibrozis, pankreatit, ishal gibi bağırsaklarda problem yaşayanlar.¹⁶

Herhangi bir gıda takviyesine başlamadan doktorunuza danışın.

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.