Sindirimi kolay besinler hazımsızlık sorunu yaşayan, mide ve bağırsak hassasiyeti bulunan pek çok kişi tarafından merak edilir ve araştırılır. Besin öğesi ve lif içeriğine göre bazı besinler, vücutta daha kolay bir şekilde sindirilebilir. Bu tarz besinleri içeren bir diyet hazımsızlık, gaz ve şişkinlik gibi sorunlar yaşayan kişilerde bu problemlerin hafifletilmesini sağlayabilir. Mide reflüsü, irritabl bağırsak sendromu, besin intoleransları, hamilelik gibi pek çok durum sindirim sorunlarının altında yatan nedenler arasında yer alabilir.1 Sindirimi kolaylaştırmak ve hazımsızlığı önleyebilmek için öncelikle durumun nedenleri hakkında detaylı bir araştırma yapılmalıdır. Bunun yanı sıra sindirimi kolay besinleri içeren bir beslenme programı uygulandığında rahatsız edici semptomların önüne geçilebilir. Siz de hazmı kolay yiyecekler hakkında bilgi almak istiyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Sindirimi Kolay Besinler Nelerdir?
Kolay hazmedilen yiyecekler gerek besin öğesi dağılımları gerekse sindirim sistemini düzenleyici etki sağlamaları ile daha kolay bir sindirim sürecine sahip olabilir. Bu besinler, gastrointestinal sisteme ilişkin rahatsız edici semptomlar yaşayan kişilerin yaşamını büyük ölçüde kolaylaştırabilir. Kolay sindirilen besinler listesinde yer alabilecek en önemli yiyecek ve içecekler arasında şunlar yer alır:
Yumurta
Sindirimi en kolay besinler listesinin en başında yer alabilecek besinlerden bir tanesi yumurtadır. Haşlanmış veya tavada sade olarak pişirilmiş bir yumurta, hazırlaması kadar sindirimi de kolay olan bir yiyecektir. Özellikle haşlanmış formu, mide bulantısı sorunu olan kişiler için de uygundur. Yumurtanın beyazı, sarısına oranla daha az yağ içerir ve bu açıdan sindirimi daha kolaydır. Ancak sindirim sorunları bulunan pek çok kişi yumurtanın hem sarısını hem de beyazını genellikle tolere edebilir. Ayrıca yumurtanın iyi pişirilmesi ve pişirme sürecinde hayvansal yağların kullanılmaması sindirim sürecini daha da kolaylaştıracaktır.1
Kabuğu ve Çekirdekleri Alınmış, Pişirilmiş Meyveler
Taze meyvelerin bazıları özellikle lif açısından zengindir ve bu nedenle sindirimi daha zordur. Ancak meyvelerdeki liflerin büyük bir kısmı kabuklar ve çekirdeklerde bulunur. Örneğin ahududu gibi bol çekirdekli meyveler, lif oranı en yüksek meyveler arasındadır. Sindirim sorunları yaşayan bireyler için sindirimi kolaylaştıran meyveler ise kabuğu ve çekirdekleri alınmış meyvelerdir. Özellikle de olgun muz veya kavun gibi düşük lifli meyveler, elma püresi gibi alternatifler daha kolay sindirilebilir. Ayrıca haşlanmış veya konservesi hazırlanmış meyveler veya şeftali gibi yumuşak meyveler de hazmı kolay besinler arasında sayılabilir.2
İyi Pişirilmiş Sebzeler
Hem sağlıklı hem de hazmı kolay yemekler arayan kişiler için bazı sebzelerin iyi pişirilmiş formları oldukça uygun olabilir. Tıpkı pişmiş meyvelerde olduğu gibi sebzeler de pişirildiğinde hücre duvarlarında yumuşama olur, nişasta gibi bileşenlerin sindirim süreçleri kolaylaşır. Çekirdekleri çıkarılmış kabak, ıspanak, kabukları soyulmuş patates, taze fasulye, pancar, havuç gibi besinler sindirimi kolay sebzeler listesine örnek olarak verilebilir.2
Yağsız Etler
Proteinler kolay sindirilebilen ve hazımsızlık, gaz, şişkinlik gibi sorunlara yol açmayan besinlerdir. Proteinlerin en önemli kaynağı olan etler, bu anlamda sindirim sorunları yaşayan kişilerin tercihi olabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu, yağsız protein kaynaklarının tercih edilmesidir. Yağların sindirim süreci uzun ve zorlu olduğundan daha kolay bir sindirim süreci için kırmızı etin yağları alınmış kısımları, derisiz tavuk ve hindi etleri, daha az yağlı küçük balıklar tercih edilebilir. Bu besinler için yağda kavurma, kızartma gibi uygulamalar yerine yağ oranını azaltmaya yardımcı fırında pişirme, ızgara, haşlama ve buğulama gibi pişirme yöntemleri tercih edilebilir.3
Yağsız Süt Ürünleri
İyi bir protein kaynağı olan süt ürünleri, laktoz intoleransı bulunmayan kişiler için en kolay sindirilen besin grubu içerisinde yer alabilir. Yoğurdun yanı sıra kefir, ayran gibi fermente süt ürünlerinin az yağlı formları, sindirimi kolaylaştıran içecekler arasındadır. Probiyotik bakteriler içeren bu ürünler bağırsak florasını geliştirdikleri için sindirim sistemini düzenlemeye yardımcıdır. Fakat laktoz (süt şekeri) intoleransı bulunan veya laktozi sindirmekte zorlanan kişiler için süt ürünleri tam aksine şişkinlik, gaz, ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Böyle durumlarda laktozsuz süt ürünleri tercih edilebilir.4
Turşu
Lif açısından düşük olmasa da fermente gıdalar, dost bakteriler içermeleri nedeniyle sindirimi kolaylaştıran lifli gıdalar arasındadır. Bu nedenle turşu, özellikle de lahana turşusu, bağırsak sağlığını destekleyerek sindirimi kolaylaştırabilir.4
Rafine Tahıllar
Rafine tahıllar; kepek ve ruşeym kısımları uzaklaştırılmış, daha yüksek oranda nişasta içeriği kalmış basit karbonhidratlardır. Lif içerikleri büyük oranda azaltılmış olduklarından sindirimleri, tam tahıllar gibi kompleks karbonhidratlara göre daha kolaydır. Beyaz ekmek, sade simit, makarna, beyaz galeta gibi ürünler bu açıdan en kolay sindirilen besinler arasında sayılabilir.4
Pirinç
Beyaz pirinç, iyi bir enerji içeriğine sahip olup bir miktarda protein içeren düşük lifli bir besindir. Bu nedenle sindirimi kolaylaştıran gıdalar arasında yer alır. Ancak pilav gibi öğünler hazırlandığında içerisine eklenen yüksek miktardaki yağ, ters bir etki oluşturarak hazımsızlık sorununa yol açabilir. Aynı şekilde kahverengi ve siyah pirinç, kepekli pirinç gibi yüksek lifli pirinç çeşitlerinin sindirim sorunları yaşayan kişilerde gaz ve şişkinliğe yol açabileceği unutulmamalıdır.1
Yulaf Ezmesi
İyi bir çözünür lif kaynağı olmasına karşın yulaf ezmesi, sindirimi kolaylaştıran besinler arasında yer alır. Oldukça sağlıklı bir tahıl kaynağı olan yulaf, içerdiği çözünür lifler sayesinde dışkıyı jelatinimsi bir kıvama getirerek bağırsak ilerleyişini kolaylaştırır. Bu sayede kabızlık, gaz, şişkinlik gibi sindirim sorunlarının görülme olasılığını azaltır. Aynı zamanda iyi bir enerji kaynağı olup glutensiz olması nedeniyle çölyak hastaları için de uygun bir tahıl kaynağı teşkil eder.1
Çorba, Smoothie ve Püreler
Yiyeceklerin sindirilebilirliğini etkileyen faktörlerden bir tanesi de hazırlanış şeklidir. Ezme, püre haline getirme, sıvılaştırma gibi uygulamalar besinlerdeki lif içeriğini değiştirmese de liflerin boyutunu azaltarak sindirimi hızlandırabilir ve kolaylaştırabilir. Bu nedenle çorbalar, meyve ve sebze smoothieleri ve püreler, sindirimi kolay besinler arasında sayılabilir. Meyve smoothieleri ve pürelerinde meyvelerin kabuk ve çekirdek kısımlarının uzaklaştırılması sindirimi daha da kolay bir hale getirebilir.2
Bitki Çayları
Hazımsızlık, şişkinlik, karın ağrısı gibi sindirim sorunları yaşayan kişileri rahatlatabilecek bir diğer alternatif de bitki çaylarıdır. Sıcak içecekler genel olarak sindirim sorunlarını rahatlatıcı etki sağlayabilir. Ancak özellikle de nane, zencefil ve rezene çayları mide bulantısı, şişkinlik ve gaz sorunları ile mücadeleyi desteklediğinden sindirimi kolaylaştıran çaylar arasında yer almaktadır.
Yukarıdaki örneklerin haricinde merak edilen bir diğer konu da sindirimi kolaylaştıran kuruyemişler konusudur. Kabak çekirdeği, ay çekirdeği gibi bazı kuruyemişler lifli ve yağlı yapıları nedeniyle sindirimi kolay olarak kabul edilemese de posa ihtiyacını karşılayarak sindirim sürecini hızlandırabilir. Siz de sindirim sorunları yaşıyorsanız yukarıdaki besinleri diyetinize eklemeyi deneyebilirsiniz. Buna rağmen sindirim sorunlarınız devam ediyor ve şiddetli semptomlar yaşıyorsanız sağlık uzmanınıza danışarak detaylı bir sağlık taramasından geçebilirsiniz. Ayrıca bağırsaklara iyi gelen yiyecekler, sindirim sistemi düzenleyici besinler ve gaz yapmayan yiyecekler gibi diğer konu başlıklarımıza da göz atarak yaşadığınız sorunlara ilişkin daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.