Gaz Sıkışması Belirtileri Nelerdir?

Gaz sıkışması, vücut içinde birikmiş gazın normalden daha fazla olduğu durumdur. Bu durum, genellikle sindirim sistemindeki gazın doğru bir şekilde dışarı atılamaması veya hareket edememesi sonucu meydana gelebilir. Sindirim sistemi normalde gaz üretir ancak bu gaz çeşitli şekillerle dışarı atılabilir. Vücutta biriken gaz, anüs ve ağızdan atılabilir. Ancak bazen gazın birikmesi veya hareket etmesinde bir engel oluşabilir. Bu durum gaz sıkışması belirtilerine neden olabilir. Gaz sancısındaki artış, gaz üretme olasılığı daha yüksek olan besinlerin tüketilmesinden kaynaklanabilir. Yeme alışkanlıklarındaki bazı basit değişiklikler, vücutta meydana gelen rahatsız edici mide gazını azaltabilir.¹

Bu yazımızı okuyarak gaz sıkışması belirtileri ve gaz sıkışmasının tedavisi hakkında detaylı bilgiye ulaşabilir, “Gaz sıkışması belirtileri nelerdir?”, “Karaciğerde gaz sıkışması belirtileri olur mu?”, “Gaz yapan besinler nelerdir?” gibi sorulara cevap bulabilirsiniz.

Gaz Sıkışması Nedir?

Gaz sıkışması, sindirim sisteminde biriken gazın hareket etmekte zorlanması sonucu bağırsakların kasılmalarına neden olarak karın bölgesinde ağrı ve krampla ortaya çıkan bir durumdur. Gaz sıkışması hava yutmakla gelişebilir. Yemek yerken ve içerken yuttuğumuz hava, sindirim sistemindeki besinlerle birleşerek gaz oluşturur. Ayrıca sindirim sistemindeki bakteriler de besinleri parçalarken gaz üretir. Gaz sıkışması, karın bölgesinde şişkinlik, dolgunluk hissi ve rahatsızlık hissi gibi belirtilere neden olabilir. Gaz sancısı belirtileri genellikle şiddetli değildir ve birkaç dakika içerisinde kendiliğinden geçebilir. Fakat bazı durumlarda gaz sancısı şiddetli olabilir ve birkaç saat sürebilir.² Gaz problemi hemen hemen herkeste görülebilen bir durumdur.³

Gaz Sıkışması Neden Olur?

Karın bölgesinde gaz sıkışmasına neden olan mide gazı oluşmasının nedenleri arasında yemek yerken ve içecek içerken hava yutmak yer almaktadır.⁴ Bakteriler, ince bağırsakta sindirilemeyen karbonhidratları (lif, bazı nişastalar ve bazı şekerler) fermente ettiğinde kalın bağırsakta gaz oluşur. Bakteriler de bu gazın bir kısmını tüketir. Ancak geri kalan gaz, anüsünüzden gaz çıkardığınızda açığa çıkar.¹

Gaz sancısının en yaygın nedenlerinden biri de, gaz üretme olasılığı yüksek olan yiyeceklerin tüketimidir. Fasulye, mercimek, lahana, brokoli, soğan, sarımsak, süt ürünleri ve gazlı içecekler gibi gıdalar, sindirim sistemimizdeki bakteriler tarafından parçalanırken gaz üretir. Bu gazlar da bağırsaklarda birikerek gaz sıkışmasına ve gaz sancısı belirtileri meydana getirmesine neden olabilir.⁵

Gaz Sıkışmasının Belirtileri Nelerdir?

Gaz sıkışması belirtileri, aşağıdaki şekillerde ortaya çıkabilir.

• Karında şişlik : Karın bölgesinde gerginlik hissi.

• Karın ağrısı : Kramp tarzında olan karın ağrıları.

• Mide bulantısı : Mide bulantısı hissi veya isteği

• Üst karın ağrısı : Göğüs kafesinin altında ağrı.

• Kabızlık : Dışkılama zorluğu, sert ve az dışkılama.

• İshal : Sıvı dışkılama ile bağırsak hareketlerinin çoğalması.

• Gaz çıkışında zorluk : Gazın vücuttan normalden daha zor atılması.

• Yüksek karın basıncı : Göğüs kafesinin üst kısmında ağırlık hissiyatı.

• Gaz çıkarma : Daha fazla ve sık gaz çıkarma ihtiyacı.

• Sırt ağrısı : Sırt bölgesinde ağrı hissi

• Hıçkırık : Ani ve tekrarlayan hıçkırık atakları.

• Hazımsızlık : Yemeklerden sonra rahatsızlık hissi.

• Mide guruldaması : Mide içinde veya bağırsaklarda guruldamalar.

• Göğüs ağrısı : Mide ve göğüs bölgesinde basınç ve ağrı hissi.

• Nefes darlığı : Derin nefes almakta zorlanma.

• Ani iştahsızlık : Ani gelişen iştah kaybı.

• Ani iştah artışı : Ani gelişen yeme isteği.

• Kilo değişiklikleri : Hızlı kilo alımı veya kaybı.

• Baş ağrısı : Migren benzeri baş ağrıları.

• Cilt problemleri : Akne, sivilce gibi cilt problemlerinde artış.^6,7

Vücutta gaz sıkışması belirtileri farklı organlarda çeşitli şekillerde de görülebilir. Bunlardan bir kısmını da gruplandıracak olursak;

Midede gaz sıkışması belirtileri

• Mide bulantısı

• Mide guruldaması

• Mide ekşimesi

• Mide yanması

• Midede dolgunluk hissi

• Hıçkırık

• Hazımsızlık

• Karın bölgesinde gözle görülür şişkinlik⁶

Bağırsakta gaz sıkışması belirtileri

• Karın ağrısı ve kramplar

• Karın bölgesinde düğümlenme hissi

• Gaz çıkarma ve geğirme

• Karında basınç hissiyatı

• Kabızlık

• İshal

• Gaz çıkışında zorluk

• Kasık bölgesinde sıkışma hissiyatı⁷

Çok sık merak edilen “Karaciğerde gaz sıkışması belirtileri olur mu?” sorusuna cevap verecek olursak; gaz, sindirim sisteminde, yiyecekleri parçalayan bakteriler tarafından üretilir. Genellikle bağırsaklarda birikir ve geğirme veya gaz çıkarma yoluyla vücuttan atılır. Karaciğer, sindirim sisteminde gaz üreten bakteriler içermez. Bu nedenle, karaciğerde gaz sıkışması olmaz. Fakat bazı karaciğer rahatsızlıkları, karın bölgesinde şişkinlik ve dolgunluk hissine neden olabilir. Bu belirtiler, karında gaz sıkışması belirtileri ile karıştırılabilir.⁸

Gaz Sıkışması ve Mide Gazı Nasıl Geçer?

Mide gazı sıkışması, mide gazı ağrısı ve gaz sancısı belirtileri genellikle kendiliğinden birkaç saat içerisinde geçebilir. Daha uzun süren gaz sıkışmasından kurtulmak için uygulanabilecek bazı doğal yollar mevcuttur.

Yavaş ve derin nefes almak:

Yavaş ve derin nefes almak karın bölgenizdeki gerginliği azaltarak gaz sıkışması belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Ağız veya anüs yoluyla gazın vücuttan atılmasını sağlamak:

Gaz çıkışını sağlamak, gaz sıkışması belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.

Karın bölgesine sıcak kompres uygulamak:

Sıcak kompres, karın kaslarını gevşeterek gaz sancısı belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.⁹

Zencefil çayı tüketmek

Zencefil çayı gaz giderici özelliğe sahiptir. Mide gazı ağrısı belirtilerini ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

Kimyon tohumu çiğnemek

Kimyon tohumu çiğnemek ve tüketmek sindirim sistemini rahatlatabilir. Vücutta birikmiş fazla gazı ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir ve gaz sancısı belirtilerini azaltabilir.¹⁰

Gaz sıkışması belirtileri kendiliğinden veya doğal yollarla geçebilmektedir. Ancak bitmeyen gaz sancısı belirtileri ile karşı karşıya iseniz, belirtileriniz şiddetli ve uzun süreliyse, bir hekime başvurmanız önemlidir.¹

Mide Gazının Tedavisi Nasıldır?

Yetişkinlerde ve bebeklerde gaz sıkışmasının tedavi yöntemleri farklılık gösterir.

Yetişkinlerde Gaz Sancısı ve Tedavi Yöntemleri

Gaz sancısını önlemek veya hafifletmek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir.

Yavaş yemek yemek ve besinleri iyi çiğnemek yutulan hava miktarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bu sayede mide gazı belirtilerinin önüne geçilebilir.

Gaz üretme olasılığı yüksek olan yiyeceklerden kaçınmak, gaz yapan besinleri günlük beslenmeye dahil etmemek, gaz sıkışması belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilir.

Düzenli egzersiz yapmak, gaz sancısı belirtilerini yok etmede önemli rol oynayabilir.

Stresi yönetmek, mide gazını kontrol altına almaya ve gaz sancısı belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilir.

Gaz sancısının belirtileri denediğiniz her türlü yönteme rağmen geçmiyor ise en yakın hekim ve sağlık kuruluşuna başvurup, gerekli tetkik ve kontrolleri yaptırmak büyük önem arz etmektedir.⁶

Bebeklerde Gaz Sıkışması Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Bebeklerde gaz sancısı, sindirim sisteminde biriken gazın neden olduğu ağrılı bir durumdur. Gaz sancısı genellikle 2-3 haftalık bebeklerde başlamakta olup 4-6 ay civarı bebeklerde azalabilmektedir.

Bebeklerde gaz sancısı belirtileri olarak en çok ; ağlama, uykusuzluk, huzursuzluk, gaz çıkarma, geğirme ve rahatsızlık hissi görülmektedir.

Bebeğin anne sütü veya formül sütü ile beslenmesinin ardından, midede ve bağırsaklarda gazın birikmesiyle beraber, bebeklerdeki gaz sancısı belirtileri genellikle akşam saatlerinde görülebilmektedir.¹¹

Bebeklerde gaz sancısı belirtilerini önlemek veya hafifletmek için aşağıdaki uygulamalar yapılabilir:

• Bebeği yavaş ve sakin bir şekilde beslemek.

• Bebeği dik tutarak beslemek.

• Bebeğin gazını çıkarmak için onu kucağınızda oturur pozisyonda tutmak ve bacaklarını karnına doğru çekmek.

• Bebeği sırt üstü yatırmak ve bacaklarını bisiklet sürüyormuş gibi hareket ettirmek.

• Bebeği karın üstü yatırmak.

• Bebeğe masaj yapmak.

• Bebeği sakinleştirmek.¹²

Bebeklerde gaz sancısı belirtileri genellikle kendiliğinden geçebilmektedir. Ancak, belirtiler daha şiddetli veya uzun süreliyse, bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önemlidir.¹¹

Mide Gazına Neden Olan Besinler Nelerdir?

Mide gazına sebep olan besinler, sindirim sisteminde gaz oluşumunu destekleyen besinlerdir. Bu besinler, sindirim sistemi tarafından sindirilemeyen veya zor sindirilen besinlerden oluşmaktadır. Bu besinler, bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanır ve bu parçalanma sonucunda gaz oluşur. Bu da gaz sancısı belirtilerini arttırabilir.

Mide gazına sebep olan besin grupları başlıca şu şekildedir:

Kuru baklagiller:

Kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya gibi kuru baklagiller gaz yapan besinler arasındadır. Bu besinler, sindirimi güç olan rafinoz adı verilen bir bileşen içerirler. Rafinoz, bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanır ve bu parçalanma sonucunda gaz oluşabilir. Bu da mide gazı belirtilerini arttırabilir.

Süt ve süt ürünleri:

Süt ve süt ürünleri de gaz yapan besinler arasında yer almaktadır. Laktoz, süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şekerdir. Laktoz intoleransı olan kişilerde, laktoz sindirilemez ve bu da mide gazı belirtilerine neden olabilir.

Tahıllar:

Kepekli tahıllar, sindirimi güç olan lif içerirler. Bu lif, bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanır ve bu parçalanma sonucunda mide gazı belirtileri oluşabilir.

Bazı sebzeler:

Brokoli, lahana, karnabahar, soğan, sarımsak gibi sebzeler, sindirimi güç olan bazı lifleri içerirler. Bu nişasta ve lif, bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanır ve bu parçalanma sonucunda mide gazı belirtileri meydana gelebilir.

İşlenmiş gıdalar:

İşlenmiş gıdalar, genellikle laktoz, şeker, nişasta ve yağ gibi sindirimi güç olan bileşenler içerirler. Bu bileşenler, bağırsaklarda bakteriler tarafından parçalanır ve bu parçalanma sonucunda mide gazı belirtileri meydana gelebilir.¹³

Bazı meyveler:

Portakal, kayısı, elma gibi yüksek oranda lif içeren meyveler de gaz sıkışmasının nedenleri arasındadır. İçeriğinde yüksek miktarda fruktoz olan kurutulmuş meyveler gaz sıkışmasına yol açabilir. Çünkü fruktozun sindirilmesi zor olabilmektedir.¹⁴

Diğer:

Asitli içecekler (kola, gazoz gibi) fazladan hava yutulmasına neden olduğu için gaz sıkışmasına yol açabilir. Sorbitol, mannitol ve ksilitol gibi yapay tatlandırıcılar da sindirim sorunlarına neden olarak mide gazı belirtileri meydana getirebilir. Bağırsaktaki bakteriler tatlandırıcıları sindirirken gaz üretebilir. Hızlı yemek, sıvıları pipetle içmek, sakız çiğnemek ve çiğnerken konuşmak gibi yeme alışkanlıkları da hava yutulmasına neden olarak gaz sıkışması belirtilerini arttırabilir.¹³

Mide gazını önlemek ve mide gazı belirtilerini ortadan kaldırabilmek, bu besinleri sınırlı miktarda tüketmek veya bu besinlerin sindirimini kolaylaştırmak için bazı yöntemler kullanmak faydalı olabilir.

Örneğin, kuru baklagilleri ıslatmak ve pişirmek, süt ve süt ürünlerini laktozsuz olarak tüketmek, tahılları kabuksuz olarak tüketmek ve sebzeleri iyice pişirmek, mide gazı belirtilerini önlemeye yardımcı olabilir.¹

Mide Gazı Nedenleri ve Mide Gazına Yol Açan Hastalıklar Nelerdir?

• Crohn Hastalığı (Kronik Bağırsak İltihabı): Vücutta aşırı gaz birikimi ve sıkışması divertikülit, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi kronik bağırsak rahatsızlıklarının bir belirtisi olabilir.

• İnce Bağırsakta Aşırı Bakteri Üremesi (SIBO): İnce bağırsaktaki bakterilerin artması aşırı gaz oluşumuna ve mide gazı belirtilerini arttırmaya neden olabilir. Bunun yanı sıra bağırsak florası bozukluğu olarak bilinen geçirgen bağırsak sendromu da mide gazı belirtilerini arttırabilir.

• Laktoz ve Diğer Gıda İntoleransları: Sindirim sistemi; süt ürünlerindeki şeker (laktoz) veya tahıl ürünlerindeki gluten gibi belirli proteinleri parçalayıp ememediğinde vücutta gaz ve şişkinlik meydana gelebilir. Dolayısıyla gaz sancısı belirtileri artabilir.

• Konstipasyon ve Diyare (Kabızlık ve İshal): Kabızlık ve ishal gibi bağırsak problemleri, gaz çıkışını zorlaştırabilir. İshal belirtileri, gaz sıkışması belirtileri ile karıştırılabilir. Konstipasyon ve diyare varlığı, gaz sıkışması belirtilerini arttırabilir.¹

Stres Mide Gazına ve Sancısına Neden Olur mu?

Stres, günlük hayatımızın bir parçasıdır. İş, okul, ilişkiler ve finans gibi birçok faktör strese neden olabilir. Stres, vücudumuzda birçok fizyolojik değişikliğe neden olur. Bu değişiklikler, sindirim sistemini de etkileyebilir ve gaz sancısı gibi sorunlara yol açabilir.

Stresin, mide ve bağırsaklar üzerindeki etkisi büyüktür. Kasların kasılmasına neden olabilir. Bu kasılmalar da, vücutta meydana gelen fazla gazın bağırsaklarda birikmesine, şişkinliğe ve diğer gaz sancısı belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Ayrıca stres, bağırsaklarda bulunan bakterilerin dengesini bozabilir ve bu da gaz oluşumunu artırabilir.

Strese bağlı gaz sancısı karın ağrısı, şişkinlik, sürekli geğirme ve gaz çıkarma gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Gaz sancısı belirtileri, genellikle hafiftir ve kendiliğinden geçebilir. Ancak bazı durumlarda şiddetli olabilir ve günlük hayatı olumsuz etkileyebilir.

Strese bağlı gaz sancısını önlemek için stresi azaltmaya yardımcı olabilecek bazı yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler arasında düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, yeterli uyku uyumak ve stres yönetimi tekniklerini uygulamak yer alır.

Strese bağlı gaz sancısı genellikle ilaç tedavisine gerek kalmadan tedavi edilebilir. Stresi azaltmaya yardımcı olan yöntemler, mide gazı belirtilerini de azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak strese bağlı gaz sıkışmasının belirtileri şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, bir doktora başvurulmalıdır.¹⁵

Strese Bağlı Gaz Sancısını Azaltmaya Yardımcı Olabilecek Yöntemler Nelerdir?

• Düzenli egzersiz yapmak: Egzersiz, stresi azaltmaya ve sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olabilir.

• Sağlıklı ve dengeli beslenmek: Sindirimi güç olan besinleri sınırlı miktarda tüketmek, gaz sıkışması belirtilerini ortadan kaldırmaya yardımcı olabilir.

• Yeterince uyumak: Uyku, vücudun kendini yenilemesine ve stresle başa çıkmasına yardımcı olabilir.

• Stres yönetimi tekniklerini uygulamak: Meditasyon, yoga ve derin nefes alma gibi stres yönetimi teknikleri, stresi azaltmaya yardımcı olabilir.

Sonuç olarak stres, gaz sancısı gibi sindirim sistemi sorunlarına yol açabilecek önemli bir faktördür. Stresi azaltmaya yardımcı olabilecek yöntemler, gaz sancısını da azaltmaya yardımcı olabilir.¹⁵

Mide Gazı Bel Ağrısı Yapar mı?

Mide gazı, vücutta ve bağırsaklarda hareket ettikçe karın ve bel bölgesinde ağrıya neden olabilir.

Mide gazının bel ağrısına neden olmasının birkaç nedeni vardır:

• Gazın basıncı: Mide ve bağırsaklarda biriken gaz, basınç oluşturarak karın ve bel bölgesinde ağrıya neden olabilir.

• Gazın hareketi: Gazın vücutta ve bağırsaklarda hareket etmesi, bağırsak duvarlarını tahriş ederek ağrıya neden olabilir.

• Sinir sistemi: Gaz, sinir sistemini uyararak bel bölgesinde ağrıya neden olabilir.

Mide gazının bel ağrısına neden olmasını önlemek için gaz oluşumunu artıran besinleri sınırlı miktarda tüketmek ve sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olacak besinler tüketmek faydalı olabilir. Ayrıca stresi azaltmak için yoga, meditasyon gibi yöntemler de uygulanabilir.

Mide gazının bel ağrısına neden olduğu düşünülüyorsa, aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Yavaş ve sakin bir şekilde yemek yemek.

• Yiyecekleri iyi çiğnemek.

• Sindirimi güç olan besinleri sınırlı miktarda tüketmek.

• Bol su içmek.

• Düzenli egzersiz yapmak.

• Stresi azaltmaya yardımcı olmak.

Bel ağrısı yaşıyorsanız, öncelikle bu ağrının mide gazından kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemek önemlidir. Eğer bel ağrısı, mide gazından kaynaklanıyorsa, yukarıda bahsedilen önlemleri alarak ağrınızı azaltabilirsiniz. Ancak bel ağrısı şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, bir doktora başvurmanız önemlidir.¹⁴

Gaz Sıkışması Zararları Nelerdir?

Gaz sıkışmasının zararlarına aşağıdaki maddeler örnek verilebilir:

Bağırsak tıkanıklığı: Gaz sıkışması, bağırsak tıkanıklığına neden olabilir. Bağırsak tıkanıklığı, bağırsakların tıkanarak çalışmasının durması ile meydana gelen bir durumdur. Bağırsak tıkanıklığı; şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma ve ishale neden olabilir.

Perforasyon: Gaz sıkışması, bağırsak duvarında delinmeye (perforasyon) neden olabilir. Perforasyon, ciddi bir durumdur ve ameliyat gerektirebilir.

Karın ağrısı: Gaz sıkışması, karın ağrısına neden olabilir. Karın ağrısı, genellikle hafiftir ve kendiliğinden geçer. Ancak bazı durumlarda şiddetli olabilir ve günlük hayatı olumsuz etkileyebilir.

Şişkinlik: Gaz sıkışması, şişkinliğe neden olabilir. Şişkinlik, karın bölgesinde dolgunluk ve rahatsızlık hissi yaratabilir.

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.